Twórczość artystyczna jest jedną z najważniejszych form działalności dziecka. Sprawia mu wiele radości, uwrażliwia na piękno i pozwala poznać otaczającą rzeczywistość. Każde dziecko w mniejszym lub większym stopniu wykazuje zdolności plastyczne. Jednakże ich kształtowanie zależne jest od wielu czynników, przede wszystkim od środowiska oraz od procesów wychowania i nauczania. Dlatego też, warto pokazać dzieciom sztukę, nie tylko jako piękno widziane przez artystę, lecz różne jej oblicza.
Wstęp
Twórczość artystyczna jest jedną z najważniejszych form działalności dziecka. Sprawia mu wiele radości, uwrażliwia na piękno i pozwala poznać otaczającą rzeczywistość.
Każde dziecko w mniejszym lub większym stopniu wykazuje zdolności plastyczne. Jednakże ich kształtowanie zależne jest od wielu czynników, przede wszystkim od środowiska oraz od procesów wychowania i nauczania.
Dlatego też, warto pokazać dzieciom sztukę, nie tylko jako piękno widziane przez artystę, lecz różne jej oblicza. Inspiracją do napisania i wdrożenia własnego programu dla klas IV- VI, są wieloletnie obserwacje uczniów, ich potrzeb i możliwości.
Prezentowany program adresowany jest do uczniów kl. IV-VI SP w Bemowie Piskim interesujących się sztuką oraz pragnących poszerzyć swoją wiedzę i umiejętności o pozaprogramowe zagadnienia plastyki.
Program kółka artystycznego powstał w oparciu o treści programu DKOS- 5002-12/05, jest zgodny z podstawą programową kształcenia ogólnego dla drugiego etapu kształcenia.
Uwzględnia zadania szkoły i nauczyciela w zakresie nauczania plastyki, kształcenia umiejętności i wychowania. Ma na celu rozwijać i rozszerzać wiadomości zdobyte na lekcjach, rozwijać zdolności plastyczne, zachęcać do twórczego działania. Wyposaża ucznia w umiejętności ułatwiające dalszy rozwój, przygotowuje do konkursów szkolnych i pozaszkolnych.
Program obejmuje zagadnienia plastyki dostosowane do wymogów współczesnej szkoły na poziomie szkoły podstawowej. Stwarza możliwości kształcenia umiejętności manualnych i rozwijania ekspresji twórczej uczniów.
Zagadnienia teoretyczne poparte są ćwiczeniami praktycznymi natomiast szeroka forma technik plastycznych daje możliwość zrozumienia istoty nowatorskich rozwiązań i inspiruje do szukania własnych sposobów wypowiedzi plastycznej.
II. Cele ogólne
Nadrzędnym celem edukacji szkolnej jest wszechstronny rozwój ucznia.
Podporządkowana mu edukacja plastyczna polega na:
- Poznanie dziedzictwa kultury narodowej i europejskiej, a także wybranych dokonań w sztuce światowej.
- Inspirowanie działalności plastycznej różnymi czynnikami ( literaturą, muzyką, wycieczką).
- Umiejętność praktycznego zastosowania wiedzy plastycznej.
- Warsztatowe rozwijanie zdolności plastycznych.
- Gromadzenie doświadczeń poprzez wykonywanie prac z zastosowaniem różnorodnych technik plastycznych.
- Przygotowanie do odbioru sztuki.
- Korzystanie z dziedzictwa kulturowego regionu.
- Rozwijanie cierpliwości i wytrwałości podczas pracy.
- Rozwijanie poczucia odpowiedzialności za efekty pracy.
III. Cele szczegółowe
Uczeń:
- Tworzy pod wpływem różnych bodźców zewnętrznych.
- Gromadzi doświadczenia plastyczne.
- Potrafi zinterpretować swoją własną twórczość.
- Przedstawia obserwacje najbliższego otoczenia.
- Wie jak należy się zachować w muzeum , wystawach.
- Potrafi wykonać prace różnymi technikami plastycznymi.
- Zna podstawowe zagadnienia plastyczne i techniki( kolory podstawowe, kolory pochodne,, dopełniające, zgaszone, rozbielone, portret, pejzaż, kompozycja, martwa matura, frotaż, asanblaż, collage)
IV. Struktura programu
Plan realizacji materiału nauczania.
Lp. |
Treść |
Procedury osiągania celów(metody, formy realizacji) |
Osiągnięcia uczniów w zakresie wiedzy, umiejętności, postaw i zachowań) |
Uwagi |
- 1-2
- 3-4
- 5-6
- 7-11
- 12-16
- 17-18
- 19-20
- 21-22
- 23.-25
- 26-27
- 28-29
- 30-31
- 32-33
- 34-36
- 37-38
- 39-40
|
- Barwa, gamy barwne- Scena z ulubionej bajki.
- Kleksy –stworki, symbolika barw.
- Ekspresja koloru.
- Łączenie i innowacyjne stosowanie technik plastycznych.
- Kompozycje przestrzenne i półprzestrzenne;
- figurki z masy solnej, rzeźby z kamieni, reliefy z masy solnej.
- Zabawka ekologiczna na choinkę.
- Świąteczna karta.
- Zimowe kwiaty.
- Obraz malowany światłem.
- Karnawałowe maski.
- Szkice z natury.
- Światło i cień.
- Krajobraz folklorystyczny regionu.
- Sztuka muzealna i pozamuzealna.
- Uczestnictwo w różnych formach prezentacji dzieł sztuki.
- Indywidualizacja technik plastycznych.
|
- Działalność plastyczna zgodnie z zasadami łączenia barw.
- Poznanie symboliki barw, zabawa w kolorowe stworki.
- Ćwiczenia malarskie- ekspresja barwy.
- Eksperymentowanie w działaniach plastycznych(frotaż, kolaż, collage, wydzieranka).
- Tworzenie różnych kompozycji przestrzennych.
- Tworzenie z materiałów ekologicznych zabawek choinkę.
- Ćwiczenia plastyczne z wykorzystaniem techniki malowania suchą farbą.
- Wykonywanie kompozycji z zasuszonych kwiatów, owoców i darów natury.
- Poznanie sposobów wykorzystania światła w sztuce( witraż).
- Poznanie techniki kirigami.
- Działalność plastyczna w plenerze.
- Ćwiczenia malarskie- przestrzeń na płaskiej kartce.
- Poznawanie folkloru swojego regionu poprzez wycieczki, spotkania z najstarszymi mieszkańcami Bemowa Piskiego.
- Dzieło sztuki jako przykład komunikowania się artysty z odbiorcą. Obserwacja obiektów sztuki.
- Udział w wystawach, poznawanie zbiorów największych muzeów i galerii przez oglądanie albumów, filmów, korzystanie z Internetu.
- Poszukiwanie własnego kodu plastycznego
|
- Potrafi łączy barwy podstawowe w celu uzyskania pochodnych, dopełniających, złamanych.
- Zna symbolikę barw. Potrafi ilustrować kolorowe stwory wybraną techniką plastyczną.
- Dostrzega znaczenie barwy w budowaniu nastroju obrazu i potrafi stosować ją w pracy twórczej.
- Potrafi łączyć różne techniki plastyczne w celu wzbogacenia wyrazu plastycznego pracy.
- Potrafi wykonać różne kompozycje przestrzenne. Umie wykorzystać różne materiały do zbudowania formy przestrzennej.
- Rozumie potrzebę segregacji odpadów, potrafi wykorzystać różne odpady do pracy twórczej.
- Tworzy kartę świąteczną. Potrafi zastosować technikę malowania suchą farbą w praktyce.
- Dąży do zindywidualizowania wypowiedzi plastycznej we własnych projektach.
- Tworzy własne kompozycje witrażowe o różnorodnej tematyce.
- Wykonuje techniką kirigami maski karnawałowe.
- Tworzy prace plenerowe.
- Potrafi zaznaczyć bryłowatość pr4zedmiotu i zbudować głębię obrazu za pomocą barwy i światłocienia.
- Tworzy prace plastyczne inspirowane elementami ludowymi.
- Wykazuje dociekliwość poznawczą w kontaktach z ekspozycjami muzealnymi. Wie gdzie w Polsce znajdują ekspozycje muzealne.
- Bierze udział w akcjach plastycznych.
- Dąży do zindywidualizowania wypowiedzi plastycznej we własnych projektach.
|
|
V. Procedury osiągania celów
Odbiorcami programu są dzieci klas IV-VI SP w Bemowie Piskim. Program będzie realizowany w okresie od września do czerwca. Zajęcia będą prowadzone raz w tygodniu.
Wszystkie zabiegi dydaktyczne są ukierunkowane na kształtowanie aktywnej postawy ucznia, rozumianej jako chęć zdobywania wiedzy, otwartość na stawiane problemy i dążenie do praktycznego działania.
Cele kształcenia możemy osiągnąć przez:
- odpowiednie dobranie treści nauczania i systematyczną ich realizację,
- właściwą realizację zajęć dydaktycznych,
- wykorzystanie i stosowanie właściwych:
- metod nauczania
- środków dydaktycznych
- form organizacyjnych
- ocenę pracy
- pilotowanie pracy ucznia.
Jest to możliwe, jeśli uczeń będzie:
- aktywnie uczestniczył w zajęciach,
- podejmował się różnego rodzaju działań artystycznych,
- rozwijał swój warsztat artystyczny,
- rozwijał działalność kreacyjną lub odtwórczą,
- uczył się poprzez wykonywanie różnych prac,
- korzystał z książek, encyklopedii, programów komputerowych, wiadomości uzyskanych przez Internet i innych pomocy dydaktycznych,
- prezentował własne prace.
1.Dobór treści i metod nauczania.
Zarówno dobór i układ metod ma charakter uniwersalny, zakłada swobodną modyfikację przez nauczyciela.
Jednak rozwijaniu aktywności twórczej dzieci najlepiej sprzyja metoda ekspresyjna i indywidualna forma pracy, która mobilizuje do działania każde dziecko w ramach jego indywidualnych możliwości. Podczas zajęć wykorzystane będą także inne metody między innymi: metoda aktywizująca- burza mózgów, elementy dyskusji; elementy metody problemowej, a także słowne- objaśnienia; eksponujące- pokaz, demonstracja.
2. Warunki sprzyjające realizacji programu.
Prowadzący zajęcia musi stworzyć estetyczny wygląd Sali zajęć, ciepły klimat i przyjazną atmosferę.
Nieodzowne są również podstawowe materiały plastyczne i pomoce dydaktyczne, miejsce ekspozycji prac.
3. Kontrola i ocena osiągnięć.
Obserwacja postępów osiągnięć ucznia odbywać się będzie w toku całego procesu dydaktycznego.
Zajęcia plastyczne powinny uwzględniać wyłącznie ocenę pozytywną. Stosowanie oceniania pozytywnego pozwoli na wzmocnienie motywacji poznawczych i zainteresowań plastycznych.
Oceną dla ucznia będzie komunikat wydany przez nauczyciela bądź współuczestnika zajęć.
W ramach oceniania osiągnięć uczniów przewiduję:
- pochwałę słowną;
- wernisaż prac plastycznych;
- wystawę prac w Klubie Garnizonowym w Bemowie Piskim;
- uczestnictwo w konkursach plastycznych: wewnątrzszkolnych, międzyszkolnych i ogólnopolskich;
- dyplomy.
VI. Uwagi o realizacji programu
Realizując niniejszy program pragnę wyjść naprzeciw oczekiwaniom uczniów i ich rodziców SP w Bemowie Piskim. Program ten stwarza dzieciom uzdolnionym warunki eksperymentowania w dziedzinie plastycznej, zapewniając im możliwość aktywnego poznania nowych technik plastycznych, rozbudza wyobraźnię, spostrzegawczość i rozwija ich zdolności plastyczne.
Zajęcia plastyczne sprzyjać będą rozwojowi intelektualnemu, emocjonalnemu i społecznemu dzieci. Dla nauczyciela natomiast dostarczą dodatkowych informacji o poszczególnych uczniach.
VII. Ewaluacja programu
Ewaluacja programu pozwoli na poznanie osiągnięć i wykrycie ewentualnych braków występujących w realizacji założonych treści i celów.
Ewaluacja ukazując mocne i słabe strony programu, daje szansę na podniesienie efektów pracy, staje się punktem wyjścia do dalszego działania, modyfikacji realizowanego programu.
Na ewaluację programu składa się:
- Monitoring bieżący
- Ewaluacja cząstkowa
- określenie umiejętności zdobytych przez ucznia po zakończeniu danego modułu.
- Ewaluacja końcowa:
- ankieta dla ucznia;
- określenie mocnych i słabych stron programu;
- wnioski i zalecenia do dalszej pracy.
Bibliografia:
- Ciczkowski Wiesław (red.), „Jak kreować programy edukacyjne?”, Olsztyńska Szkoła Wyższa, Olsztyn 2000.
- Czasopisma: „ Galeria sztuki”, „ Przygoda ze sztuką”.
- Dickins Rosie i Mari Griffith, - „Wprowadzenie w świat sztuki”, Oficyna wyd. Delta
- Jabłońska Anna-„ Zabawy plastyczne” cz. I i II.
- Kordon Beata – Plastyka- program nauczania kl.4-6 szkoły podstawowej, WSiP 2005
- Mikulik Beata- Plastyka – scenariusze lekcji. WSiP 2005.
- Podstawa programowa dla szkoły podstawowej.
- Storczyk Stanisław K. – Wszystko o sztuce” Leksykon.
Opracowany przez: mgr Małgorzatę Plona